In mei 2012 heb ik de internationale jurycursus gevolgd in Portugal om meer kennis te vergaren voor onze vereniging in Nederland waar we in de toekomst ook wedstrijden op internationaal vlak willen organiseren voor deze uitdagende en bovenal ook leuke sport!
WE Working Equitation:
Working Equitation (WE) is een arbeidsrijstijl die in de Iberische landen is ontstaan vanuit het werken met en hoeden van het vee op de campo. En dat is in een modern jasje gestopt. Het bestaat uit vier onderdelen, een dressuurproef, een obstakelparcours op verzameling en stijl, datzelfde obstakelparcours op snelheid, en als laatste teampenning met koeien. Het is spannend, en vergt samenwerking en concentratie van ruiter en paard. Daarnaast is het gewoon leuk! Dressuurmatig rijden speelt een grote rol, want je kunt een stijf paard niet correct door een parcours rijden (tenminste niet als je het goed wilt doen) maar daarin zit juist ook een leuk aspect: de afwisseling van het dressuurmatig trainen op zo'n parcours. Even wat anders dan alleen maar die bak…;)
Oorsprong:
WE is in eerste instantie gebaseerd op de Doma Vaquera en het werken met vee op het land. Het parcours is gebaseerd op het rijden en werken met vee, een hek openen, over een brug, klein sprongetje, onderdelen met de garrocha en onderdelen waarbij souplesse en behendigheid nodig zijn: tonnen en slalom. De dressuurmatigheid komt terug in o.a. instellen op juiste moment, galopwissels (op hoger niveau), zijgangen, achterwaarts, (niet 5 passen zoals in de huidige dressuur maar echt een L in en achteruit terug), enz. enz.
WE is van oorsprong een Iberische sport, maar je kunt het met élk paard doen. Het is wel zo dat je er met een groot, lang paard meer aan zal moeten doen om het lichaam van zo’n paard goed soepel en wendbaar genoeg te maken.
Dressuur is de basis:
Het is in de WE belangrijk dat je je paard dressuurmatig goed voor elkaar hebt. Je paard moet goed en snel reageren op de hulpen van zit, been en hand. Dit is uiteraard belangrijk in de dressuurproef en in de obstakelproef op stijl. Maar eigenlijk nog meer in de obstakelproef op snelheid en tijdens het werk met de runderen. Dan kan je echt niet gebruiken dat je paard een bocht te ruim neemt, of er 10 passen over doet om stil te staan en om te keren. Uiteraard moet dat groeien, op beginnersniveau komt het allemaal nog wat minder nauw dan in de hogere niveaus.
Afwisseling:
WE is vooral een leuke afwisselende sport. Dat merk je ook echt aan de paarden zelf. Zij vinden die afwisseling vaak erg leuk. Je zult merken dat je paard sneller reageert, langer geconcentreerd blijft dan wanneer je alleen maar die rondjes in de bak rijdt. Het is leuker om je training eens te rijden op een parcours, en bv. voltes te rijden om een ton, of als onderdeel van de slalom. Dan is zo’n volte ineens heel anders. Je zal merken dat jij en je paard gericht zullen kijken naar zo’n ton, terwijl je die volte rijdt, en de houding van paard en ruiter veranderen hiermee. Je kunt de pionnen van de slalom gebruiken, uiteraard om te slalommen, maar ook om achtjes te rijden, cirkels te vergroten en verkleinen. Stelling en contrastelling met een pion als middelpunt van je volte. Hiermee maak je al spelenderwijs je paard los en soepel, met een geheel andere insteek. Een pion helpt je ook om te kunnen controleren of je paard mooi in stelling loopt of dat hij misschien zijn achterhand eruit gooit.
Of neem het hek, als ze eenmaal weten hoe een hek geopend wordt, is dat peanuts, echter de stappen die je zet om bv een hek te openen, erdoorheen te gaan en weer te sluiten zijn gebaseerd op gehoorzaamheid, soepelheid, voorwaarts, achterwaarts, zijwaarts... zonder aarzeling, weigering en attent op hulpen van zit en benen.
Onderdelen WE
WE bestaat zoals al eerder gezegd uit vier onderdelen, en in elk onderdeel komen oefeningen terug vanuit o.a. de Doma Vaquera en de klassieke dressuur en ook met name uit het werk op het land met het vee.
Dressuurproef:
Het eerste onderdeel is een dressuurproef. Deze dressuurproef bestaat, afhankelijk van het niveau, uit o.a. de volgende onderdelen: cirkels vergroten en verkleinen, zijgangen, achterwaarts, wendingen om de voor- en achterhand, galopwissels, pirouettes of een aanzet daartoe, en ook de stop, die in het Spaans de ‘parada a raya’ heet. Deze stop verschilt van de stop zoals we die uit de Western kennen. In de Westernsport moet het paard vanuit een volle galop een sliding stop maken, waarbij de achterbenen meerdere meters doorglijden. In de Working Equitation moet het paard, ook vanuit een volle galop, in 1 of 2 passen stilstaan, zonder door te glijden.
Opstakelproef op stijl:
Het tweede onderdeel is een obstakelproef op verzameling en stijl. Daarbij is het de bedoeling om een aantal hindernissen zo netjes, rustig en verzameld mogelijk te rijden. Voorbeelden van de hindernissen in zo’n obstakelproef zijn: over een brug lopen, door een hek gaan zonder het hek los te laten, zijwaarts over een balk, een slalom, een laag sprongetje, ringsteken met de garrocha, een L, enz.
Opstakelproef op snelheid:
Het derde onderdeel is dezelfde obstakelproef, maar nu op snelheid. Bij deze speedtrail moet het parcours zo snel mogelijk worden afgelegd.
Werk met runderen:
Het vierde onderdeel is het werk met runderen. Hierin zijn verschillende klassen en er wordt gereden in teams van vier ruiters en paarden. Beginners halen een vooraf aangewezen rund uit de kudde en drijven het een stukje van de kudde weg. De teamgenoten zorgen ervoor dat de rest van de kudde op zijn plek blijft en in ieder geval niet over een lijn in het midden van de arena komt. Gevorderden moeten ook een rund uit de kudde halen en deze dan naar een apart omheind stuk drijven. De teamgenoten zorgen ervoor dat de rest van de kudde achter de lijn blijft. Bij het werk met de runderen wordt uiteraard rekening gehouden met het welzijn van de runderen en mag men de dieren niet overstuur maken.
Het werk met runderen is in Nederland nog altijd optioneel, omdat nog niet zoveel mensen bekend zijn met dit onderdeel. Maar ook dit is ontzettend leuk om te doen. Eerst moet je het natuurlijk leren, het is mogelijk om er clinics in te volgen.
Niveaus
Net als bij de gewone dressuur zijn er verschillende niveaus in de WE, in de WE zijn dat de beginners, de gevorderden en het hoogste niveau.
instap niveau:
Op beginners- of instapniveau wordt er stap, draf en galop gevraagd. Het paard wordt op een trens gereden, de ruiter rijdt met twee handen. Op instapniveau worden alleen een dressuurproef en de obstakelproef op stijl gereden.
Gevorderden niveau:
De gevorderden rijden de oefeningen ook in stap, draf en galop. Het paard wordt gereden op stang en trens of op alleen een stang, de ruiter rijdt ook op dit niveau nog met twee handen. Op dit niveau, en ook op het hoogste niveau, worden alle 4 de onderdelen verreden.
Master niveau:
Op het hoogste niveau wordt er enkel in stap of galop gereden, rijdend op één hand en met stang.
Harnachement en aankleding
De aankleding en het harnachement van ruiter en paard is vrij. Een voorwaarde is wel dat er voor de kleding van de ruiter aardetinten of andere sobere kleuren worden gebruikt, en het wordt gewaardeerd als de kleding van de ruiter en het harnachement van het paard overeenkomen met de herkomst van het paard (vb PRE/Spaans, Tinker/Iers), of bij een landenteam, van het land.
Internationaal:
WE wordt in veel landen gereden, o.a. in Portugal, Italië, Engeland, Duitsland, België, Zweden, en Brazilië. Er is elk jaar een Europees Kampioenschap en dit jaar (2011) is er ook weer een wereldkampioenschap en dat wordt gehouden in Frankrijk.
www.workingequitationholland.nl